فره ایزدی

Visits: 809

فر (خره/خوره/خورنه)به معنای سعادت شکوه و درخشش است .فر موهبتی ایزدی است که  در وجود ایرانیان قرار داده شده است تا با انجام وظایف از سوی ایرانیان به شکل پیروزی موفقیت,ثروت , شهرت و نظایر ان بر زندگی اثر میگذارد. فر جنگاوران را در جنگ پیروز میکند فرمان روایان را مقتدر تر مردمان را ثروت مند اما اگر به وظایف خود عمل کنند مثلا پهلوانان جوانمردی بخرج دهند و به مردمان ستم نکنند و پاسدار انها باشند و نه دشمن انها یا فرمانروایان دادگر باشند و ستمگر نباشند .

فر در جامع ایران انواعی داشته طبق بدهش چهار نوع فر وجود دارد . 1- فر روشن اورمزدی 2-فرکیانی 3-فر آزادگان یا ایرانیان فره ناگرفتنی فر اورمزدی فره ای است که مردمان به ان افریده شده اند .فره ازادگان مخصوص ایرانیان است و آنان را در برابر دشمنان یاری میرساند. فر ناگرفتنی به اسرونان یا روحانیان اختصاص دارد زیرا همواره دانایی انها است.فر کیانی ویژه پادشاهان است و با هوشنگ , جم و کاوس و دیگر پادشاهان افریده شده است. فره یا فره به معنی خویش کاری و وظیفه هم هست . میدانیم که از دوران بسیار دور جامعه آریایی دریافت باید جامعه را به گروه ها و طبقات تقسیم کرده هر کس مسئولیتی از امور جامعه را بر عهده گرفته است . شاید این مثال را شنیدا باشید که گفته میشود هرکه را بهر کاری ساختن . این یعنی کسی استعداد پزشکی دارد و کسز نظامی گری و ارتشتاری و دیگری نجار خوب است و این استعداد ها از سوی پروردگار و مادر زادی هستند .

فره حاله ای نورانی است که دور سر قرار دارد هرچند دیده نمیشود . در فرهنگ آریایی فره به چند شکل کشیده میشود مانند عقاب و شاهین و قوچ از تجلیات فره کیانی شمرده میشوند . در داستان فرار اردشیر بابکان از برابر اردوان میخوانیم که قرچی به دنبال اردشیر فرار میکرده است که نشان گر پادشاهی او بوده است یا پرچم پادشاهان هخاامنشی عقاب بوده است و جانشینان هخامنشیان هم از نماد عقاب  را بکار میبردند. 

گچ بری از دوران ساسانی بر جای مانده که کامل ترین تجلی فره ایزدی را بنمایش میگذارد در اینجا قوچ که دیهم بر گردن دارد همراه بال بنمایش در لامده است. قوچ ,دیهم و بال هر سه از نماد های فره ایزدی هستند.

بال . بال از نماد های فره ایزدی است. بال در نماد فروهر به معنی فره ایزدی است که همین بالها در تاج برخی پادشاهان ساسانی نیز دیده میشود. از دوران ساسانی گچ بری برجای مانده که همراه آن نوشته واژه فره نیز دیده میشود.

فروهر شکل دیگر فره است در اینجا مردی یا شاهی دو بال دارد که بال نماد فره است و دیهمی در دست دارد.

وقتی جمشید دچار گناه شد فره او در سه نوبت به شکل مرغ وارغن (شاهین) از او جدا شد فره موبدی به مهر و فره کیانی او به فریدون شاه رسید و فره پهلوانی جمشید به گرشاسب دلار رسید. گویند فرمانوایان تازمانی که فر دارند پیروز میشوند و اگر فره خود را از دست بدهند شکست میخورند.

شاخ های بز و دو جفت بال نشان فره در بازو بند طلائی هخامنشی است که بشکلی در این بازوبند بکار رفته است.

همان تور که گفته شد فره ایزدی بشکل پرنده از جم جدا شد. عقاب یا همای تجلی فره است که نقش پرچم هخامنشیان بوده است.

اما این بدان معنا نیست که مثلا حیواناتی در ایران مقدس شمرده میشدند. درست است که گفته شده قوچ و یا بز کوهی نماد فره هستند اما این به معنی قداست یا چنین چیزی نیست . بشقابها و مهر های فراوانی از شاهنشاهان ساسانی و هخامنشی بازمانده که شاه را درحال شکار قوچ و یا بز کوهی نمایش میدهند . حیوان مقدس را شکار و به سیخ نمیکشند در حالی که شاهان ساسانی در اوقات فراقت بشکار بزکوهی میرفتند . دکتر شروین وکیلی میگوید رابطه ای بین شاهین و هوروس مصری وجود دارد البته همه میدانیم شاهین و عقاب پیش لشگرکشی کمبوجیه پرچم پادشاهی ایران بوده و ریشه باستانی دارد اما احتمال دارد خرافاتی از دیگر کشور ها وارد فرهنگ و باور های ایرانی شده باشد .