نام آریا در کتیبه اورارتویی رازلیق

Views: 117

همانگونه که گفتیم هرودوت گفته است مردمان ماد را در گذشته اریا میخواندند و همچنین استرابو نیز مردم ماد آریا خوانده است . در اسناد یونانی بار ها به نام آریا در ماد و آذربایجان مرکز مذهبی ماد اشاره میکننند اما جالب است بدانید تنها مورخان یونانی نیستند که به نام آریا در آذربایجان و ماد اشاره میکنند بلکه کتیبه های اورارتویی نیز بارها به نام آریا اشاره کرده اند که اکنون متن ترجمه شده کتیبه اورارتویی رازلیق را می آوریم.

رازلیق یکی از روستاهای شهرستان سراب واقع در آذربایجان شرقی است که اتفاقا در آنجا قلعه معروف رازلیق هم وجود دارد ونشان از قدمت این روستا دارد .

به یاری خالدی‌. ارگیشتی روساهینی گوید: من به سرزمین آرییو((آریایی ))لشکر کشیدم‌. من سرزمین «اولوشو» و سرزمین «برقو» را تسخیر کردم‌. من تا کنار رودخانه «مونا» رسیدم و از آنجا باز گشتم‌. من سرزمین «گیردو» و «گتوهایی‌» و «ترایشیدو» را تسخیر کردم‌. شهر «روتومنی‌» را من گرفتم‌. سرزمینهایی را که من تسخیر کردم تحت باج خود قرار دادم‌. این قلعه را بزور گرفتم دوباره برقرار ساختم‌. من آن را ارگیشتی ایردو ( رعیت ارگیشتی‌) نامیدم‌.تا به خاطر تقویت «بیا ای نی‌». برای مطیع ساختن سرزمین‌های دشمن‌. تا به حول و عظمت خالدی و «آرگیشتی‌» بزرگ‌. شاه‌، شاه جهان‌، شاه شاهان‌، خداوندگار شهر «توشبا».
آرگیشتی می‌گوید: هر کس نام مرا محو کند یا به این کتیبه خسارتی وارد بیاورد امیدوارم خدایان‌، خالدی «ته ای شه با» «شیوانی‌» او را زیر خورشید براندازد.

همان گونه که میبینید در خط اول به نام آریا اشاره کرده است . مجتبی شهمیری برای درک بهتر ترجمه هجا به هجا به نام آریا پرداخته است .

منبع

مجتبی شهمیری