اندیشههنر

مجسمه پنج هزار ساله الف در ایران. دیو ها در اسطوره آریایی

Views: 561

تاریخ اسطوره ای آریایی ها با موجوداتی به نام دیو و پری گره خورده است. اولین پادشاهان ایران مانند کیومرث، طهمورث و جم جنگ ها و همزیستی های بسیاری با موجوداتی که در آریانای جنوبی دیو و پری گفته میشود و در آریانای شمالی الف مینامند داشته اند. 

یکی از آثار برجای مانده از ۳۰۰۰ پیش از میلاد یک مجسمه فلزی از یک الف است که در ایران پیدا شده است. رابطه معنا دار این مجسمه مفرغی با الفها را اولین بار مجتبی شهمیری تاریخدان خوش نام ایرانی کشف کرده است . 

او در نوشته خود در صفحه اینستاگرام خود را رابطه این مجسمه با اساطیر رومی و آثار برجای مانده از تمدن جیرفت در کرمان می پردازد که مردی شاخ دار با مارها بازی میکند. بنابر اندیشه و باور شهمیری این نقش جیرفتی با فائون و اسطوره ای روم باستان که همراه مار بزرگ شد رابطه ای معنادار دارد. 

شهمیری به کفش های الفی مجسمه اشاره میکند. این کفش ها در اروپا با الفها در ارتباط است . و از روی کشف این موجود می توان حدس زد که مجسمه مربوط به الف است. 

این مجسمه مربوط به پنج هزار سال پیش و در نتیجه پیش از زرتشتی شدن ایرانیان است. طبیعی است که در این اثر هنری نگاه مثبتی به موجود دیو دیده شود. دیوان در اندیشه آریایی موجودات خوبی بوده اند و حتی در دوره ای به عنوان ایزدپرست زده میشوند که با گسترش دین زرتشتی در ایران و در هزار سال بعد با گسترش مسیحیت در اروپا و روم دیو ها از جایگاه ایزدی به مقام شیطانی سقوط کردند. همانگونه که پیشتر گفتیم در آثار هنری پس از دین زرتشتی در ایران عصر زرتشتی رزو ها شیطانی و اهریمنی به تصویر کشیده شده اند مانند نقش نبرد شاه و دیو در تخته جمشید یا نبرد رستم با دیو سفید در ارگ کریمخان فارس. در اینجا مجسمه دیو ظاهری و پوشش بسیار متعارف و معمولی دارد . مجسمه دیو یک جفت شاخ بلند مانند دزو های ارگ کریم خان و تخت جمشید دارد اما چهره ای انسانی و درست دارد . در صورت ریش بدون سبیل که شهمیری آن را ریش بزی میخواند. این مجسمه شبیه نائون رومی و کامپوس اروپایی است. 

ما از کجا احتمال میدهیم این مجسمه یک الف یا به تعبیر ایرانی یک دیو است ؟ از روی کفش ها ، شاخ ها و ریش بدون سبیل . این کفش ها در فرهنگ هند و اروپایی و یا آریایی مربوط به الفها است . الفها که در ایران دزو نامیده می شوند دارای شاخ های بلندی هستند . در اینجا اشاره به ریش متفاوت دیو برای نشان دادن تفاوت ماهوی دیو با انسان بدون سبیل کشیده شده است.  

دیو ها از موجودات محبوب برای آریایی ها به مدت هزاران سال بوده اند و طبیعی است این موجود  در آثار تاریخی آنها و فولکلور آنها پیدا شود. کهن ترین اشاره به سرزمین آریاییها به همسایه گی ایرانیان با دیو ها اشاره میکند. در ادبیات نورس آزگارد در کنار الفهایم قرار داشته است و در کنار ایران دیو های مازندران حضور داشته اند. 

بزرگترین جشن ها و دستاورد های آریایی مانند کشف خط و جشن نوروز در پیوند با دیو ها بوده است . میدانیم پری پرستها حتی در دوران هخامنشیان حضور داشته اند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *